Διαδρομές » Βουραϊκός: Στο δρόμο του Οδοντωτού
Η νέα αμαξοστοιχία του Οδοντωτού «εν δράσει»
Μια από τις λαξεμένες στο βράχο στοές
Ένα όμορφο βραχοσκέπαστο πέρασμα
Ο γραφικός σταθμός «Μέγα Σπήλαιο» στην Κάτω Ζαχλωρού
Ο Βουραϊκός και η άγρια βλάστησή του μας συνοδεύουν κατά μήκος της διαδρομής
Εντυπωσιακοί καταρράκτες που σκάβουν το βράχο
Αφού λοιπόν ολοκληρώθηκαν τα έργα της σιδηροδρομικής γραμμής Διακοπτού - Καλαβρύτων και τέθηκαν -επιτέλους- σε λειτουργία τα καινούρια «υπερσύγχρονα» βαγόνια του Οδοντωτού, τα δρομολόγια ομαλοποιήθηκαν και πάλι κι έτσι παρακινηθήκαμε κι εμείς, το Σάββατο 13/6/2009, να «φορτωθούμε» στο πολυαγαπημένο τρενάκι μέχρι το σταθμό «Μέγα Σπήλαιο» και από κει να κατέβουμε το όμορφο φαράγγι του Βουραϊκού.
Πράγματι, νωρίς το πρωί του Σαββάτου φτάσαμε στο σιδηροδρομικό σταθμό του Διακοπτού, αφήνοντας το αυτοκίνητο στο χώρο στάθμευσης μπροστά από το Δημαρχείο, μόλις 100 μέτρα από το σημείο επιβίβασης, και έχοντας ήδη στα χέρια μας από την Αθήνα τα πολυπόθητα εισιτήρια (για τα οποία καλό είναι να μεριμνήσει κανείς νωρίτερα, ειδικά τους μήνες του καλοκαιριού που παρά τα αυξημένα δρομολόγια, οι θέσεις είναι δυσεύρετες λόγω του τουρισμού που δέχεται η περιοχή), όπου το πλήθος είχε ήδη συρρεύσει προς επιβίβαση.
Η ανάβαση με το τρενάκι
Στις 8:54 το πρωί εμφανίστηκε η νέα, σύγχρονη αμαξοστοιχία του Οδοντωτού η οποία εκ πρώτης δεν μας δημιουργεί και τα καλύτερα των συναισθημάτων, αφού δεν είναι παρά μια μικρογραφία του γνωστού μας προαστιακού της Αθήνας κι έτσι, άθελά της, μας μεταφέρει κάτι από το κλίμα της πρωτεύουσας... Αλλά και το εσωτερικό μας απογοητεύει εφόσον από την πρώτη στιγμή όλοι οι συνταξιδιώτες ανακαλύπτουμε πόσο «ασφυκτικές» ήταν οι θέσεις μας... Ας μην παρεξηγηθούμε όμως! Αυτές είναι απλά ασήμαντες παρατηρήσεις που διόλου δεν επηρέασαν το κέφι μας. Η μόνη ίσως αλήθεια που θα άξιζε να αναφερθεί εδώ, είναι ότι βλέποντας και ξαναβλέποντας το τρενάκι στη διάρκεια της πεζοπορίας μας (αφού το συναντήσαμε συνολικά 5 φορές κατά την κατάβασή μας) νιώσαμε ότι πράγματι δεν μπορούσε με τίποτα να εναρμονιστεί με το τοπίο. Έδειχνε εμφανώς παράταιρο, κάνοντάς μας σε κάθε πέρασμά του, να νοσταλγούμε τις παλιές γραφικές αμαξοστοιχίες του Οδοντωτού.
Η διαδρομή, λοιπόν, του Οδοντωτού σιδηρόδρομου Διακοπτού - Καλαβρύτων, μέσα από το φαράγγι του Βουραϊκού ποταμού, αποτελεί ένα από τα ομορφότερα φυσικά αξιοθέατα της χώρας μας. Έχει μάλιστα χαρακτηριστεί ως η πλέον θεαματική σιδηροδρομική γραμμή των Βαλκανίων.
Η απόσταση Διακοπτό - Καλάβρυτα είναι 22,4 χιλιόμετρα και το ηρωικό τρενάκι τη διανύει σε μια ώρα. Η ταχύτητά του κυμαίνεται μεταξύ 30 - 40 χιλ./ώρα στην απλή γραμμή και 6 - 15 χιλ./ώρα όταν χρησιμοποιεί τα «δόντια» (μηχανισμός οδοντωτού άξονα που έχει τοποθετηθεί ανάμεσα στις σιδηροτροχιές και ο οποίος υποβοηθά το συρμό στα σημεία της γραμμής που έχουν μεγάλη κλίση). Είναι ο στενότερος οδοντωτός στην Ευρώπη, με πλάτος γραμμής μόλις 75 εκατοστά.
Ξεκινώντας από το σταθμό του Διακοπτού, ο Οδοντωτός ανηφορίζει μέσα από το φαράγγι του Βουραϊκού προς τα Καλάβρυτα που βρίσκονται σε υψόμετρο 750 μέτρων. Το πρώτο κομμάτι που διανύει είναι ομαλό ενώ σταδιακά η κλίση της γραμμής αυξάνει αναγκάζοντας το τρενάκι να χρησιμοποιήσει τα δόντια του. Την πρώτη στάση του κάνει στον οικισμό Νιάματα, όπου και το πρώτο στένωμα της διαδρομής. Περνώντας μέσα από αλλεπάλληλες λαξεμένες στο βράχο στοές, με μικρά ανοίγματα μέσα απ' τα οποία προσπαθούν όλοι οι συνταξιδιώτες μας με βιασύνη να κοιτάξουν για να δουν απέναντι, τις σπηλιές στα βράχια και τους απίστευτους σταλαγμίτες, ο Οδοντωτός φτάνει στη στάση των Τρικλιών όπου μαζεύει τα δόντια του. Μην περιμένετε βέβαια να δείτε πολύ κόσμο να ανεβαίνει ή να κατεβαίνει σ' αυτές τις στάσεις, οι οποίες παλιότερα εξυπηρετούσαν κοντινούς οικισμούς.
Συνεχίζει τη διαδρομή του περνώντας μέσα από τοπία άγριας φύσης με καταρράκτες που λαξεύουν με απερίγραπτο τρόπο τα βράχια δημιουργώντας μοναδικούς σχηματισμούς, και φτάνει στις «Πόρτες», το στενότερο και εντυπωσιακότερο σημείο της διαδρομής. Εκεί το τρενάκι μπαίνει στην πιο χαρακτηριστική σήραγγα της γραμμής, στις δύο εισόδους της οποίας διατηρούνται ακόμη και σήμερα οι τεράστιες σιδερένιες πόρτες, που άνοιγαν μόνο για τη διέλευση του οδοντωτού και κατόπιν έκλειναν και πάλι, αποκλείοντας έτσι τη διάβαση των πεζών.
Ο Οδοντωτός βγάζει πάλι τα δόντια του για να φτάσει στον επόμενο -και τελικό για μας προορισμό- το σταθμό «Μέγα Σπήλαιο», στον οικισμό της Κάτω Ζαχλωρούς. Κατεβαίνοντας κανείς στο σταθμό αυτό, μπορεί να επισκεφτεί με τα πόδια το μοναστήρι του Μεγάλου Σπηλαίου. Μετά την Κάτω Ζαχλωρού, η διαδρομή ομαλοποιείται και πάλι και μέσα από καταπράσινα τοπία, τρεχούμενα νερά και γραφικά πέτρινα σπιτάκια, ο Οδοντωτός φτάνει στον προτελευταίο σταθμό της Κερπινής κι από κει τέλος στα Καλάβρυτα.
Η κατάβαση με τα πόδια
Η κατάβαση από τα Καλάβρυτα στο Διακοφτό ακολουθώντας τις γραμμές του Οδοντωτού απαιτεί περίπου 6 ώρες πεζοπορίας ενώ η αντίστοιχη ανάβαση περίπου 7 με 8 ώρες. Η διαδρομή αποτελεί μέρος του Ευρωπαϊκού μονοπατιού Ε4.
Εμείς ξεκινήσαμε την κατάβασή μας από την Κάτω Ζαχλωρού, αφού πρώτα ήπιαμε ένα γρήγορο καφεδάκι κάτω από τα Πλατάνια, υπολογίζοντας ότι θα χρειαστούμε περίπου 4 ώρες μέχρι το Διακοπτό.
Παρ' όλο που η ανάβαση με τον Οδοντωτό μας είχε προϊδεάσει για την ομορφιά της διαδρομής, δεν παύσαμε στιγμή ν' απολαμβάνουμε τα εναλλασσόμενα τοπία. Περπατώντας πάνω στις ράγες του τρένου και χαζεύοντας δεξιά κι αριστερά ξαφνιαζόμασταν σε κάθε στροφή της γραμμής αφού άλλοτε ξεδιπλώνονταν μπροστά μας ασυγκράτητοι τρομακτικοί καταρράκτες, άλλοτε στοές που μπαίναμε και βγαίναμε τρέχοντας για ν' αποφύγουμε τυχόν... «στενές επαφές» με το τρενάκι, εγκαταλελειμμένα πετρόχτιστα σπιτάκια με τηλέγραφο που μας γύριζαν πίσω στο χρόνο, αποπροσανατολισμένα ζωντανά, βράχια σμιλευμένα από τα ορμητικά νερά να έχουν πάρει μορφές που δε βάζει ο νους και το απολαυστικότερο όλων, οι φοβερές εναέριες γέφυρες! Το απόλυτο κενό κάτω από τα πόδια του διαβάτη, το σημείο όπου εύχεσαι να μην συναντήσεις τον Οδοντωτό. Ή, στη δική μας περίπτωση, το αντίθετο, για να γίνει ακόμη πιο διασκεδαστικό. Και όντως δεν μας χάλασε χατίρι το τρενάκι. Ο οδηγός του μόνο μας «μάλωσε» καλοπροαίρετα όταν μας έπιασε να τρέχουμε πάνω στη γέφυρα, αλλά εμείς είχαμε ήδη ευχαριστηθεί τη στιγμή!
Κι έτσι κυλά η διαδρομή, η οποία προς το τέλος της γίνεται κάπως πιο άχαρη, αφού σταδιακά τα άγρια τοπία, τα τρεχούμενα νερά και οι πανέμορφες στοές παραχωρούν τη θέση τους σε πιο ήπια βλάστηση, με τα νερά του Βουραϊκού ποταμού να κυλάνε τώρα αργά προς τη θάλασσα και το τοπίο να μας φαίνεται πιο μονότονο, καθώς κι ο ήλιος έχει γίνει πια βασανιστικός. Ειδικά η τελική ευθεία, αφού περάσουμε κάτω από την εθνική οδό Αθηνών - Πατρών και μπούμε στο Διακοφτό, μέχρι το σιδηροδρομικό σταθμό, κάνει πραγματικά τη διαδρομή να φαίνεται ατελείωτη.
Λίγες μέρες μετά την κατάβασή μας, το BBC αφιέρωσε ένα ρεπορτάζ στον Οδοντωτό με τίτλο Historic Greek railway reopens, αναφέροντας μεταξύ άλλων:
One of Europe's most spectacular mountain railways, built in the 19th century, has reopened in southern Greece.
The historic line from Diakofto to Kalavrita, which was originally built by Italian engineers, has received a 40 million euro upgrade.
Και κάποιες χρήσιμες πληροφορίες:
- Ο Σύλλογος Ορειβασίας - Χιονοδρομίας - Αναρρίχησης και Προστασίας Περιβάλλοντος Καλαβρύτων διοργανώνει κάθε χρόνο Πανελλήνιο Πέρασμα του φαραγγιού.
- Οδηγίες για τα δρομολόγια του Οδοντωτού μπορεί κανείς να βρεί στην επίσημη σελίδα του ΟΣΕ καθώς και μέσω του Κέντρου Τηλεφωνικής Εξυπηρέτησης Πελατών του ΟΣΕ (τηλ. 1110).
Πηγή: Ε. Κατσικερού
Φωτογραφίες: Ε. Κατσικερού
Επιμέλεια: Ε. Κατσικερού